الکتروموتور چیست؟

الکتروموتور به یک دستگاه الکترومکانیکی مدرن گفته می شود که قادر است نیروی الکتریسیته را به یک نیروی قوی مکانیکی تبدیل نماید. همان طور که عکس عمل الکتروموتور، تبدیل نیروی مکانیکی به الکتریسیته توسط ژنراتور می باشد. تمامی مدل های دستگاه الکتروموتور فعالیت های خود را به کمک الکترومغناطیس انجام می دهند.

الکتروموتور چیست؟

الکتروموتور چیست یکی از سؤالات رایج و متداولی است ممکن است برای هر کسی پیش آید. در پاسخ به آن می توان این‌گونه بیان کرد:

با توجه به پیشرفت قابل ملاحظه ای که زندگی های امروزی در مقایسه با چندین سال قبل و گرایشی که به مدرنیته و ماشینی شدن پیدا کرده است کمتر انسانی یافت می شود که با الکتروموتور آشنایی نداشته باشد. الکتروموتور یا همان موتور الکتریکی به نوعی ماشین الکترومکانیکی گفته می شود که قادر است انرژی الکتریکی را به توان مکانیکی تبدیل نماید. جالب است بدانید ساخت و اختراع الکتروموتور برای اولین بار در سال 1821 توسط فردی به نام مایکل فارادی صورت گرفت. انواع مدل های ساخته شده این دستگاه به واسطه الکترومغناطیس کار می کنند. همچنین تمامی آن ها از یک منبع برای به نام مغناطیس برای حرکت خود استفاده می کنند. در واقع می توان گفت الکترومغناطیس بخش مهم الکتروموتور به حساب می آید. شاید بتوان این‌گونه بیان کرد که ایده اساسی تولید و ساخت الکتروموتور بسیار ساده است. اما در واقعیت، این عمل چگونه صورت می گیرد؟

چگونه الکتروموتور می تواند انرژی برق را به حرکت تبدیل نماید؟

به طور معمول هنگامی که یک ماده حامل جریان الکتریسیته تحت شرایط و موقعیت یک میدان مغناطیسی قرار می گیرد، قاعده کلی به این صورت است که نیروی مشخص و تعیین شده ای از سوی میدان مغناطیسی بر روی آن ماده اعمال می شود. لازم به ذکر است که بسیاری از الکتروموتورهای تولید شده به صورت دوار می باشند اما در بعضی از مواقع، موتورهای خطی نیز به چشم می خورد. در یک الکتروموتور دوار، همواره دو بخش وجود دارند که در داخل الکتروموتور قرار گرفته است. بخش چرخان آن، روتور و بخش ثابت استاتور نام دارد. در قسمت روتور به موجب گشتاوری که ناشی از نیروی حاصله از میدان مغناطیسی ایجاد شده در استاتور است به دور محور خود می چرخد.

انواع الکتروموتور 

الکتروموتورهای تولید شده دارای انواع مختلفی می باشد که بنا به نوع کاربرد آن ها و نیاز صنایع مختلف به کار برده می شوند. به طور معمول در الکتروموتورهای عادی، نیرو و توان در درون موتور به واسطه تعامل بین الکتروموتور سیم پیچ جریان با میدان مغناطیسی تولید می شود. از انواع دستگاه الکتروموتور می توان به مواردی از جمله: الکتروموتور تک فاز و الکتروموتور سه فاز در پارامترهای مختلف اشاره نمود. الکتروموتور ترمزدار یکی دیگر از انواع متداول این دستگاه به حساب می آید.

دیگر انواع الکتروموتورهای تولید شده عبارت اند از:

الکتروموتور DC
الکتروموتور پله ای
الکتروموتور خطی
الکتروموتور القایی سه فاز
در تمامی موتورهای الکتریکی ذکر شده، روتور در داخل استاتور می چرخد. در واقع بخش روتور، یک سیم پیچی متصل به منبع تغذیه برق می باشد و استاتور به یک آهنربای دائمی یا الکترومغناطیسی گفته می شود.

مشخصات تمامی این موتورهای الکتریکی تولید شده به حالت های متفاوت به شرح زیر است :

تولید شده مطابق با تمامی استانداردهای IEC و EN
دارای ضریب بهره IE2 و IE3
سایز فریم ها از IEC63 تا 355
دارای 2 سال ضمانت
دارای کلاس بالای ایزوله F و H
دارای کلاس حفاظتی بالا
مزایای استفاده از الکتروموتور
تمامی موتورهای الکتریکی تولید شده دارای ضریب قدرت مناسب و قابل تنظیم می باشند
از بازده بسیار بالایی برخوردار می باشند
در مقابل نوسان ولتاژ حساسیت ندارند
امکان به کار بردن آنها به صورت مستقیم با ولتاژ بسیار زیاد است
با تحریک شدن مناسب، هیچ‌گونه قدرت راکتیو استفاده نمی کند. زیرا فقط قدرت اکتیو مناسب دریافت می کند
از انواع مختلف الکتروموتور می توان به عنوان مولد قدرت راکتیو در جهت بالا بردن ضریب قدرت استفاده کرد.

انواع الکتروموتور از لحاظ کاربرد :

موتور الکتریکی ضد انفجار
موتور الکتریکی کولری
موتور الکتریکی ترمزدار
موتور الکتریکی کامپکت
و بسیار موتورهای الکتریکی خاص دیگر
اجزای تشکیل دهنده الکتروموتور
با نگاهی ساده اما دقیق به درون الکتروموتورهای ساخته شده می توانیم دریابیم که این دستگاه از شش بخش به شرح زیر تشکیل شده است:
آرمیچر
زغال عادی
سوئیچ تغییر دهنده جهت برق
محور
آهن ربا

برخی کاربردهای الکتروموتور

به طور کلی طیف وسیعی از انواع صنایع مختلف در جهت افزایش میزان بازدهی و رفع احتیاجات خود، از انواع الکتروموتورهای ساخته شده در برترین برندهای دنیا، با کیفیت و مرغوبیت عالی و درجه یک استفاده می کنند. به جرات می توان گفت این موتورهای الکتریکی، یکی از مهم ترین ابتکارات دست بشر است در طی دهه های اخیر صنایع مختلف زیادی را به خود وابسته نموده است. شایان ذکر است که تمامی انواع این دستگاه پرمصرف، الکتروموتور بر اساس جنس و آلیاژ به کار رفته در ساخت و تولید آن ها، به الکتروموتورهای چدنی و الکتروموتورهای آلومینیومی طبقه بندی می شوند.

از جمله برخی کاربردهای این محصول می توان به موارد زیر اشاره نمود:
صنایع دریایی
صنایع هیدرولیک
صنعت سیمان
صنعت فولاد
هواکش صنعتی
دمنده الکتروموتور
ابزارهای برقی
وسایل خانگی
ابزارهای قدرت
دیسک درایوها
پرس های ضربه ای
جرثقیل ها
باربری هیدرولیک
لوکوموتیوهای شهری و بسیاری صنایع دیگر الکتروموتور
امروزه انواع موتورهای الکتریکی مختلفی، در برندهای معتبر و معروف دنیا تحت عنوان زیمنس ، وینات، برند ABB و موتوژن در بازار عرضه می شوند.